Latinica     IPP     KASC  
Pregled Prvi Preth Sled Poslednji

(3.dio)

12. -- a) I nazivi kontinenata, zemalja, država, pokrajina, gradova, sela i naseljenih m{j}esta uopšte pišu se velikim početnim slovom svake r{ij}eči koja ulazi u njihov sastav (osim pr{ij}edloga i veznika kada nisu na početku):

Federativna Narodna Republika Jugoslavija (i Jugoslavija), Narodna Republika Hrvatska, Autonomna Pokrajina Vojvodina, Velika Britanija, Republika Francuska (i Francuska), Belgija, Švedska, Poljska, Evropa, Azija, Austrija, Dalmacija, Vojvodina, Istra, Crna Gora, Makedonija, Valjevo, Bjelovar, Pariz, Rim, Moskva, Podravina, Pomoravlje, Sremska Mitrovica, Mala Azija, S{j}everna Amerika, Južna Amerika, Duga Resa, Bela Crkva, Grubišno Polje, Novi Pazar, Donji Banovci, Za Gorom, Pod Velje Brdo, Bosna i Hercegovina, Brod na Kupi.

b) Kada je prvi d{e|i}o dvočlanog naziva prid{j}ev koji ne ulazi u ime tačno određenog geografskog pojma, taj se prid{j}ev piše malim slovom: jugoistočna Azija (tj. jugoistočni d{e|i}o Azije), istočna Slavonija, zapadna Srbija, u srednjoj Bosni.

c) I svi ostali geografski nazivi pišu se velikim početnim slovom. Ali ako su sastavljeni od više r{ij}eči, a druga r{ij}eč nije vlastita imenica -- velikim početnim slovom piše se samo prva r{ij}eč:

Jadransko more, Balkansko poluostrvo, Ohridsko jezero, Šar-planina, Hrvatsko primorje, Dilj-gora, Tetovska kotlina, Atlantski okean, Viški kanal, Stara planina, ali B{ij}eli Drim, Velika Morava, Prizrenska Bistrica.

13. -- a) Strane sv{ij}eta pišu se malim slovima: istok, zapad, s{j}ever, jug, jugoistok, s{j}everozapad. Ali ako neka od ovih imenica označava određene države i narode, onda se ona piše početnim velikim slovom (Predstavnici Istoka i Zapada traže put zbliženja).

b) Velikim početnim slovima pišu se i sve r{ij}eči koje ulaze u sastav naziva nebeskih t{ij}ela: Zemlja, Sunce, M{j}esec, Mars, Vlašići, Danica, Veliki Medv{j}ed, Kumova Slama.

14. -- a) Samo velikim početnim slovom prve r{ij}eči, ukoliko druge po redu same sobom ne zaht{ij}evaju veliko slovo, pišu se:

1) višečlana vlastita imena praznika: Nova godina, Prvi maj, Dan d{j}ečje radosti, Dan pob{j}ede, Dvadeset deveti novembar, Sveta tri kralja, Tri jerarha, Kurban-bajram, ali Dan Republike, Sveti Sava (praznik), Sveti Petar i Pavle (praznik).

B{el|ilj}eška. -- Kao sastavni d{e|i}o imena ličnosti koja je nekad bila proglašena za sveca sv. (tj. sveti) pišemo malim slovima: sv. Sava, sv. Petar, sv. Antun. Ali se u nazivima m{j}esta, brda, crkava i sl. prid{j}ev sveti, kao i svaki drugi prid{j}ev kada je na početku naziva, piše velikim početnim slovom: Sveti Stefan, Sveti Ilija (brdo), Sveti Spas, Sveti Antun, Aja Sofija, Visoki Dečani.

2) višečlani naslovi knjiga, d{j}ela, rasprava, članaka, p{j}esama, propisa, zakona i dr.:

Gorski v{ij}enac, Seljačka buna, U registraturi, Naš jezik, Vjesnik u sr{ij}edu, Večiti mladoženja, Sveto pismo, Travnička hronika, Na rubu pameti, Đački rastanak, O vaspitanju ukusa, Zakon o službenicima itd.;

3) nazivi ulica i trgova:

Brankova ulica, Trg žrtava fašizma, Trg bratstva i jedinstva, Radničko naselje, Bosanska ulica ili Ulica bosanska, Ulica braće Kavurića, Lenjinov trg, Avalski drum;

4) nazivi organizacija, društava i ustanova:

Savez komunista, Savezno izvršno v{ij}eće, Demokratska stranka, Udruženje književnika Srbije, Organizacija ujedinjenih naroda, Sav{j}et za prosv{j}etu, nauku i kulturu, Dalmatinski sabor, Beogradski univerzitet, Hrvatsko narodno kazalište, Klasična gimnazija u Sarajevu (ali: U klasičnoj gimnaziji uče se i latinski i grčki jezik.), Narodna Banka FNRJ, Srpska akademija nauka, Matica hrvatska, Kotarski sud u Vinkovcima, Beogradsko dramsko pozorište, Seljačka radna zadruga u Crvenki, Fabrika mašina i alatiljka u Železniku, Varaždinska tekstilna industrija.

b) Kada su nazivi koji su navedeni u prethodnoj tački jednočlani, ili kada se uzima samo po jedna r{ij}eč m{j}esto više njih, onda se te r{ij}eči pišu velikim početnim slovima:

Uskrs, Bajram, T{ij}elovo, Nikoljdan, Ivanjdan, Gospođica, Ruke, Koreni, Prolom (roman), Kletva, Otadžbina, Veče (p{j}esma), Jezik (časopis), Letopis (tj. Letopis Matice srpske), Filolog (Južnoslovenski filolog), Njegoš u Vijencu op{ij}eva istragu poturica. Akademija (tj. Srpska akademija nauka) ima više instituta. -- Obrađena je i pos{l|lj}ednja knjiga R{j}ečnika Akademije (misli se na Jugoslavensku akademiju znanosti i um{j}etnosti).

15. -- a) Velikim početnim slovom pišu se svi prid{j}evi izvedeni nastavcima -ov (-ev) i -in od vlastitih imenica:

Markov, Ivanov, Stanin, Jeličin, Petrovićev, Gajev, Jakšićev, Titov, Matošev, Zmajev, Seljin, Jupiterov, Perunov, Dijanin, Brundov, Galebova krma, Srbinov, Turčinov, Belgijančev, Karlovčaninov, Splićankin, Moravina pritoka, Matičina uprava, Akademijina izdanja itd.

b) Prid{j}evi izvedeni nastavkom -ski i od vlastitih imena pišu se malim slovom: titovski, lenjinski, vukovski, gajevski.